zondag 30 september 2012

Ze worden steeds dommer....


 
 

Vaak krijg je als docent het verwijt dat de leerling van nu geen kennis meer hebben, vroeger(pffffffffffff) was alles beter!! Is dat echt zo?

Heb de 3de druk Eugen Pauli “het complete leerboek voor de keuken”er maar eens bij gepakt, het boek waar ik 4 jaar mee opgevoed ben. Alles overzichtelijk, compact en ruim voldoende om je toen te scholen in het koksvak.  Een vertaling uit het Duits overigens.
Er hebben een aantal beroemde koks aan meegewerkt o.a. Dhr. Cas Spijkers, Dhr. Wijnand Vogel en zelfs Johannes van Dam!!
Maar goed nu over de inhoud. Bijna 700 pagina’s boordevol warenkennis, keukentechnieken, maar grotendeels recepten en bereidingswijzen.
Daarnaast enorm veel (garnituur) benamingen die we allemaal moesten leren! Als ik er aan terugdenk een worsteling. Denk aan Paysanne, Riche, Colbert, Bordelaise, Bonne femme en noem ze allemaal maar op Ook in de soepen en sauzen en hun afleidingen kon je hopeloos in de war komen, Salmis, Robert, Tortue, Allemande en Cardinal!
Met regelmaat een toets met alleen maar deze namen en dan moest je de ingrediënten weten. Nooit begrepen wat daar het nut van was, ook nu niet! Als koks wisten we wat er in zat, maar de gasten van toen? Waarschijnlijk niet, dus moest er een enorme beschrijving bij wat er precies allemaal inzat. Uiteraard altijd alles eerst in het Frans. De Franse namen hebben me wel veelvuldig geholpen op vakantie, maar verder nam het teveel ruimte in in mijn beperkte hersenpan.
Heel veel kennis uit de Pauli is later gebruikt in zijn opvolgers omdat de basis veelal gelijk is gebleven, een aantal verdwenen omdat inzichten veranderen. Er werd gezegd dat je vlees op hoogvuur moet dichtschroeien om het vocht vast te houden, inmiddels weten we allemaal(hopelijk) dat dit niet het geval is. Garen op lage temperaturen zien we nauwelijks en het laten rusten van vlees kon ik niet vinden. Ook de warenkennis was voor die tijd vooruitstrevend, maar zou nu niet meer voldoen. De Basis uit de Pauli bestond al o.a. Escoffier en zal atijd blijven bestaan, maar nu is er zoveel meer. Neem nu de methode Tendens van Educatief waar we nu mee werken ;4 dikke theorieboeken(zeer actueel), werkboeken, digitale ondersteuning en stage werkboeken. Veel meer informatie over alles wat met ons mooie vak te maken heeft, maar het blijven hulpmiddelen.
We redden het(nog steeds) niet zonder inspir(l)erende vakbladen als Saisonnier(hebben ook een mooie vakspecial als lesmateriaal) , websites(o.a. kokswereld), Horecabeurzen(HorecaevenTT),  Koksgilde en  evenementen zoals het Gildenevent. Dit zijn een slecht paar voorbeelden van hulpmiddelen. De belangrijkste bewaar ik voor het laatst, namelijk de mensen om de leerling heen, dat zijn de leermeesters, collega’s en docenten. Zij moeten de leerling enthousiast, gemotiveerd en leergierig houden en vooral maken! Want hoeveel van ons waren dat op het moment dat ze besloten kok te worden?? Ik niet in ieder geval.

Laten we ophouden met met te zeggen dat vroeger alles beter was, dat is in mijn ogen niet zo. Het was anders, minder ingewikkeld in ieder geval.

Als leerling heb ik geleerd ossenhaas schoon te maken en de ketting te verwerken tot farce, alle gangbare soorten vis te fileren, gewoon omdat dat dagelijks werk was. Maar welke bedrijven doen dat nog? Wie maakt alle soepen en sauzen nog vanaf de basis, of werkt met verse truffel(i.p.v. aardolie distillaten)? Wie heeft er altijd pannen  met bouillon op staan??

Heb een aantal dagen stage gelopen bij een horeca groothandel en dat opent ogen! Er zijn maar heel weinig bedrijven die vanaf de basis ambachtelijk werken, dus neem het de leerling niet kwalijk dat hij het niet leert door dagelijks te doen! Wij proberen ze op school  en op het leerbedrijf (via takenboek)de basis mee te geven, maar als het daarbij blijft raken ze het kwijt. In alle soorten leerbedrijven zijn er gelukkig gedreven leermeesters die de tijd nemen om ze de technieken aan te leren, maar voor velen geldt ook dat het niet meer bij de dagelijkse mise en place hoort. En 2x een sauce Hollandaise maken betekent echt niet dat je het beheerst!

De leerling van nu moet dus alles weten wat ons geleerd is 25 jaar geleden en daarnaast alle producten inzichten en technieken van de afgelopen 25 jaar!! Sorry, hoor maar ik denk niet dat de hersen capaciteit van de leerling nu zoveel groter is dan toen. En motivatie, inspiratie en liefde voor het vak? Daar zijn wij als opleiders verantwoordelijk voor! Slecht een enkeling wordt er mee geboren of krijgt het van huis mee.
Vroeger waren afzeiken, kleineren, delegeren en gebruiken veel gebruikte (vak)termen, maar die verdwijnen langzaam.

De leerling van nu is niet beter of slechter, hij/zij is anders. Ze weten minder van weinig, maar meer van een heleboel J als u begrijpt wat ik bedoel.
We hebben altijd moeite gehad om leerlingen vast te houden voor het vak, vraag u zelf dan ook af wat u kunt doen om ze te behouden! Anders verdwijnt met de laatste leerlingen ook het “echte” vak.


 

 

 

 

5 opmerkingen:

  1. Wim,

    Grote waardering voor je verhaal en je raakt het juiste punt, we kunnen nog zoveel boeken aanschaffen en ons nog zo in de theorie verdiepen.Maar het is inderdaad de praktijk die onze leerlingen enthousiast moet maken,zonder de inzet van enthousiaste leermeesters, met hart voor het vak, is zoiets onbegonnen werk.

    Robert

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Beste heren,
    ik begrijp helemaal wat jullie bedoelen, en zo heel af en toe krijgen wij ook leerlingen die te enthousiasmeren zijn, echter, de laatste tijd is het steeds vaker zo dat ze als een zoutzak in de hoek van de keuken gaan staan, zich niet kunnen voorstellen aan collega's, zero interesse tonen en nog minder vragen...leer mij ook deze groep te begrijpen en enthousiast te maken of laat ze alsjeblieft thuis blijven

    hartelijke groet Toon

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Toon,

    Ik begrijp waar jij mee zit en het is voor mij heel herkenbaar. Ook wij als praktijk docenten,geboren uit de praktijk, kampen met dit probleem. Wil je niet, heb je geen interesse...ga dan wat anders doen, maar val ons niet lastig. Maar dat is mijn gedachte als man met opvoeding uit de praktijk. Als docent ben ik echter tegenwoordig gebonden aan allerlei regels en protocollen. Moet ik eerst een duimen dik dossier aanleggen en kan dan pas stappen ondernemen om iemand dwingend te adviseren om een andere opleiding te gaan volgen. Maar ik denk dat we samen bedoelen dat,het kleine deel dat daadwerkelijk wel wil en leergierig is en over de streep getrokken kan en wil, ook onze inzet verdiend.

    Naast het probleem dat er dus daadwerkelijk leerlingen in bedrijven rondlopen die gewoon niet geschikt zijn, maar vanwege onderwijs regels wel moeten, kampen we tegenwoordig ook nog met het probleem dat leerlingen die uitermate geschikt zijn voor het vak, afvallen omdat ze niet weten of het nu "ik word" of "ik wordt" moet zijn... die kunnen prachtig koken of serveren, zijn goud waard voor een bedrijf...maar krijgen geen diploma,heel kort door de bocht gezegd.( is het wel verdiend hier boven of is het verdient)

    Laten we allen, ondanks de door het door jou en mij aangekaarte probleem, enthousiast blijven om hen die er wel vatbaar zijn etc etc etc.

    Robert

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Robert,

    ben 1 sept begonnen met 2 leerlingen, dat was zaterdag, 's maandags kreeg ik een e-mail van 1 van die 2 dat dit bedrijf niks voor hem was...Woensdag kwam nummer 2 dat hij het eigenlijk toch niet zo leuk vond.
    gelukkig hadden zich er nog 2 aangemeld om als leerling te komen werken, deze twee hadden nog niet eens kokskleding gekocht in de zomer...Na 2 weken van uitleggen, proberen, schrift gegeven voor aantekeningen, dingen laten proeven, zien voelen en ruiken..heb ik voor het eerst sinds ik leermeester ben (sinds 1997) gevraagd of ze alsjeblieft wilden stoppen, ze pakten hun jas en waren direct vertrokken, heb niets meer van ze vernomen, ook niet van de ouders of de scholen...?waar staan we nou nog voor?sinds ik leermeester ben heb ik al heel wat examen kandidaten op examen gestuurd en er is in al die tijd maar 1 niet geslaagd...

    hartelijke groet Toon

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Dag Heren,

    Soms is het echt frustrerend, zeker als je er veel tijd en energie in stopt. Maar statistisch gezien is de uitstroom al jaren gelijk(in %)
    Er komen vast wel weer leerlingen waar je energie van krijgt in plaats van alleen in te stoppen.
    Wim

    BeantwoordenVerwijderen